Múa cấp sắc

Dân tộc: Dao
Địa điểm: Vùng núi cao phía Bắc Việt Nam
Nội dung chính: Cấp sắc là nghi lễ quan trọng trong chu kỳ đời người của dân tộc Dao. Đồng bào quan niệm, đàn ông chưa làm lễ cấp sắc, chưa có tên âm, thì dù già vẫn bị coi là trẻ con. Vì vậy, mọi nam giới dân tộc Dao đều phải làm lễ cấp sắc được coi như một người đàn ông trưởng thành hoàn toàn về thể chất cũng như tâm linh.
Nghi lễ cấp sắc của người Dao có nhiều bậc: 3 đèn và 36 binh mã, 7 đèn và 72 binh mã và 12 đèn và 120 binh mã. Cấp sắc 3 đèn kéo dài từ 1 – 2 ngày, cần 3 thầy làm lễ; 7 đèn kéo dài 3 – 5 ngày, cần 7 thầy làm lễ. Ngoài ra, lễ cấp sắc còn có các thầy phụ gồm: dần chái, tình mình, pá tạn, tông tàn. Một buổi cấp sắc có thể làm cho một hoặc vài người, nhưng phải là số lẻ, theo thứ tự đàn ông có vợ được cấp sắc trước, thanh niên cấp sắc sau. Cấp sắc diễn ra với 2 lễ thức chính là trình diện và thụ đèn. Lễ trình diện, gia chủ mổ lợn, tế lễ tổ tiên. Các thầy cúng tẩy uế, đánh trống mời tổ tiên về dự, làm lễ khai đàn, báo cho tổ tiên biết lý do của buổi lễ. Lễ thụ đèn, người được cấp sắc ngồi trước bàn thờ, hai tay giữ một cây tre, nứa, ngang vai có đục và xuyên một thanh ngang dài vừa tầm vai để thầy đốt đèn, đặt nến làm lễ. Thày cúng cấp đạo sắc với 10 điều cấm, 10 điều nguyện, tên âm (pháp danh) cho người thụ lễ, để khi chết về được với tổ tiên. Khi cấp pháp danh, người thụ lễ phải lấy vạt áo để hứng gạo từ thầy cả và cha đẻ, sau đó quan sát và học một số điệu múa từ các thầy. Kết thúc nghi lễ, các thầy múa để dâng rượu, lễ vật tạ ơn thần linh.
Múa cấp sắc là một điệu múa dân gian của các thày cúng khi làm lễ pháp danh cho người được cấp sắc, để anh ta có thể học múa và phụ thày khi thực hiện các lễ cúng mo giải hạn, cấp sắc, làm ma…. tạ ơn thần linh, chúc mừng người thụ lễ.