Then cổ

Tiết mục 1:
Tên loại hình: Then lời cổ
Dân tộc: Tày
Địa điểm: tỉnh Tuyên Quang
Nội dung chính: Bài hát Then lời cổ “Bách hoa mùa tàng” (Bách hoa trên đường”
nói về hoa lá 4 mùa: “Vượt lên nơi sơn lâm hái quế, lao xuống nơi rừng già hái
hoa. Giêng, hai, ba mùa xuân, tiên hái hoa sơn lầm rừng già. Bốn, năm, sáu mùa
hè, chúa hái hoa rừng già Mường tiên”
Bài hát Then lời cổ “Bách hoa mùa tàng” (Bách hoa trên đường” do nghệ nhân Ma
Thanh Cao – dân tộc Tày biểu diễn.
Tiết mục 2:
Tên loại hình: Hát Cọi lời cổ
Dân tộc: Tày
Địa điểm: tỉnh Tuyên Quang
Nội dung chính: Bài hát Cọi lời cổ “Slíp slong bươn ước bạn” (12 tháng ước mong
tình yêu) nói về mong ước tình yêu của các chàng trai, cô gái “Tháng Chạp, anh
ước em nhiều lắm, mình anh ước với bạn thành duyên, thân em như nàng tiên
thượng đế, ngày đêm nhớ bạn nghĩa không quên, cũng như truyện Tống Chân đi
xứ, 10 năm vẫn còn nhớ Cúc Hoa”
Bài hát Cọi lời cổ “Slíp slong bươn ước bạn” (12 tháng ước mong tình yêu) do
nghệ nhân Hà Thuấn trình bày.
Tiết mục 3:
Tên loại hình: Hát Then lời mới
Dân tộc: Tày
Địa điểm: tỉnh Tuyên Quang
Nội dung chính: Bài hát Then lời mới “Bản noọng khẩu mùa nả” (Bản em vào
mùa) mô tả cuộc sống lao động hăng say trên nương, dưới đồng của trai gái trong
bản khi vào mùa, làm cho bản làng đổi mới, cuộc đời mãi mãi xanh tươi.
Bài hát Then lời mới “Bản noọng khẩu mùa nả” (Bản em vào mùa) do nghệ nhân
Hà Phan, Hà Thuấn sáng tác, Câu lạc bộ hát Then xã Tân An, huyện Chiêm Hóa,
tỉnh Tuyên Quang biểu diễn.

Tiết mục 4:
Tên loại hình: Hát Cọi lời mới
Dân tộc: Tày
Địa điểm: tỉnh Tuyên Quang
Nội dung chính: Hát Cọi lời mới “Tăng mùa bình an” (Đường về bình an), mượn
con đường mới để nhắn nhủ các chàng trai cô gái cần biết trân trọng những cái đã
qua: Thổ Bình ơi, Bình An nhắn nhủ, hôm nay có đường cái đi qua, đi làm dâu
đường xa, lên gềnh, nhớ lại con đường cũ ngày xưa, biết bao đời đi đêm về tối, trai
gái biết bao lỗi yêu thương, đi làm rể, làm dâu vất vả. Đường khó đi, khó cả tình
duyên….
Hát Cọi lời mới “Tăng mùa bình an” (Đường về bình an) do Nghệ nhân Hà Phan
biểu diễn.
Tiết mục 5:
Tên loại hình: Hát Then lời mới
Dân tộc: Tày
Địa điểm: tỉnh Tuyên Quang
Nội dung chính: Hát Then lời mới “Bản noọng tỏon xuân” (Bản em đón xuân) nói
về ngày xuân và cuộc sống mới ở bản của người Tày, động viên nhau cùng cố gắng
để cuộc sống ngày càng tốt hơn: Bản em đón ngày xuân mùa mới, vui được mùa
ngô lúa đầy sân, vui phong trào đảm đang bản noọng, làm ăn luôn đi trước bản
người. Anh ơi, ta thi nhau anh nhỉ, làm ăn cho kịp vụ kịp mùa, lúa mới được đầy
bồ ăm ắp, ngày xuân cả hợp tác em chăm
Hát Then lời mới “Bản noọng tỏon xuân” (Bản em đón xuân) do nghệ nhân Hà
Phan sáng tác, biểu diễn Nghệ nhân Hà Thuấn và Cháu Thu Hiền.
Tiết mục :
Tên loại hình: Then nghi lễ
Dân tộc: Tày
Địa điểm: tỉnh Tuyên Quang
Nội dung chính: Then nghi lễ “Điều lệ pây pang” (Điều lệ giả lễ) là lời hát Then
trong các nghi lễ cúng chữa bệnh, giải hạn, cầu tài, cầu an, cầu lộc. Đoạn then cổ
trích đoạn hát Then cho vui tại các lễ: Bách cốc, Bách hoa, Bách biểu, Mẻ ngoảng,
Mác ngỏa, Pụt loóc thai … ở nhà thờ tổ, kèm theo tiếng đàn tính, nhạc sóc và điệu

múa chầu. Lời hát nói về cảnh sắc xuân trên thiên giới: Tháng giêng Thuông dọn
hoa theo người, đương thời trăm hoa đua nở đầu xuân. Tháng hai Thuông vui cười
hoan hỷ, dọn hoa ra cửa biển trung xuân. Tháng 3, dọn xe loan màn gấm, dọn lấy
hoa kim quý mậu đàng…
Trích Then nghi lễ “Điều lệ pây pang” (Điều lệ giả lễ) do nghệ nhân Ma Thanh
Cao cùng các thành viên Câu lạc bộ Then xã Tri Phú, huyện Chiêm Hóa, tỉnh
Tuyên Quang biểu diễn.