Nghề đóng thuyền Chã Tôm của người dân đảo Hà Nam

Dân tộc: Dân tộc Kinh
Địa điểm: thị xã Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh
Nội dung chính: Đóng thuyền chã tôm (một loại thuyền buồm bằng gỗ, loại
nhỏ đa năng, chạy trên sông, biển) là một trong những nghề thủ công truyền thống
của cư dân đảo Hà Nam, thị xã Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh. Thuyền chã tôm đánh
bắt thủy hải sản là công cụ chủ yếu bám biển từ lâu đời của người dân Yên Hưng.
Khi đóng thuyền chã tôm, người thợ phải tuân thủ những nguyên tắc tỷ lệ về chiều
dài, rộng, cao, độ bền của phương tiện, thích nghi với con nước thủy triều, sức gió
và tốc độ, đủ sức đối phó với sóng to, gió lớn, tiện cho việc khai thác thủy hải sản
đạt năng xuất cao.
Để làm được một con thuyền tốt, đầu tiên chọn ngày đẹp làm lễ phạt mộc.
Người thợ cả chọn con ván giữa thuyền từ tấm gỗ gỗ táu, hoặc săng lẻ thẳng không
có mấu, không sâu, không khoáy. Nếu có khoáy hầu, con tàu, thuyền đó sẽ phản
chủ, khó điều khiển con thuyền. Chọn ván giữa xong, họ mới ghép ván lườn đáy,
uốn đáy lườn, chia khoang thuyền, làm mũi, làm khoang lái, làm boong, cột buồm
cánh buồm, dương buồm.v.v.. Làm xong thuyền, phải chít các chỗ ghép giữa các
ván gỗ bằng vỏ xơ dừa xé nhỏ, đóng và dùng dao cạo từ cây tre thành bột mịn, trộn
với bột hỗn hợp vỏ hà, vỏ hàu lấy từ sông Chanh. Khi hoàn thành con thuyền, ngư
dân đảo Hà Nam phải chọn ngày tốt để làm lễ hạ thủy, dâng lễ bái tạ thần linh
thủy thần chứng giám, cầu cho con thuyền trở về với sông nước biển khơi, vượt
qua sông dài, biển rộng.