Cách làm cốm

Cách thức và quy trình làm cốm của người Thái ở xã Tú Lệ, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái.
Tục làm cốm của người Thái ở xã Tú Lệ gắn liền với vùng đất nằm ở chân núi Khau Phạ, nơi trồng lúa nếp thơm ngon nổi tiếng ở Yên Bái và tục lệ dâng cốm cúng ông bà, tổ tiên, cảm tạ tấm lòng tiên ông ban cho giống thóc quý.
Vào mùa lúa chín, đồng bào Thái ở Tú Lệ, Văn Chấn, Yên Bái thường chọn những bông lúa to, hạt mẩy, đang thời kỳ uốn câu, vẫn còn sữa cắt về, tuốt lấy hạt (xưa) cho vào máy tuốt (hiện nay), sàng bỏ đi những những hạt lúa lép, dùng chảo gang, đun nhỏ lửa, rang đều cho lúa chín tới, để nguội, cho vào cối giã đạp chân. Người ở đầu cối dùng đũa cả đảo cốm đều tay, sao cho những hạt cốm không bị nát. Sau khi giã chóc vỏ, chị em dùng sàng, loại bỏ vỏ chấu, hạt kẹ, lựa chọn những hạt cốm đẹp nhất có màu xanh, dùng lá dong gói lại, giữ độ dẻo và mùi thơm của nếp.