Đà Lạt – Những câu chuyện chưa kể: Đàlạt Langbian tìm về

- Giới thiệu về Lang Biang: Trên vùng đất Tây Nguyên đại ngàn, nơi có đỉnh núi Lang Biang huyền thoại, gắn liền với câu chuyện tình buồn của đôi trai gái người bản địa là chàng K’Lang và nàng H’Biang. Từ đỉnh Lang Biang, xa xa thành phố Đà Lạt ẩn hiện giữa làn sương mờ ảo như một bức tranh thủy mặc.
- Hành trình khám phá Lang Biang:
Lần theo những thư tịch cổ, Đà Lạt khi xưa nằm trong vùng gọi chung là Lâm Sơn phần - vùng đất hoang vu, chứa đựng biết bao điều kỳ bí. Nơi đây, chỉ có lác đác vài buôn làng của đồng bào Thượng như người Lạch, người Chil và người Srê sinh sống. Vào nửa sau thế kỉ 19, chính quyền Pháp mới thực hiện một vài chuyến thám hiểm đầu tiên, nhưng kết quả cũng dần chìm vào quên lãng.
Cho đến khi, bác sĩ Yersin đặt chân lên cao nguyên Lang Bian vào ngày 21.6.1893 thì vùng đất này mới được khai sinh.
Trong báo cáo chuyến khảo sát của mình, bác sĩ Yersin đã kể lại: “Cảm tưởng của tôi thật sống động khi từ rừng thông ra, tôi đặt chân lên bờ cao nguyên rộng lớn trơ trụi và mấp mô chế ngự bởi ba đỉnh núi Lang Bian. Những gợn sóng của nó làm tôi nhớ lại mặt biển bị dày vò do một đợt sóng vĩ đại ... Sự mát lành của khí trời đã làm tôi quên đi sự mệt nhọc”. Và dường như ngay tại phút giây đó, Lang Bian như nàng thiếu nữ bừng tỉnh sau một giấc ngủ triền miên.
- Những dấu ấn sau cuộc thám hiểm của Bác sĩ Yersin
Bị hấp dẫn bởi khí hậu trong lành và nét duyên dáng của miền đất lạ, bác sĩ Yersin đã đề nghị với Toàn quyền Paul Doumer xây dựng tại đây một thành phố làm nơi nghỉ dưỡng. Và giữa cao nguyên hoang vu ở xứ Đông Dương, Doumer đã chấp cánh cho giấc mơ của người Pháp về một thành phố Âu châu giữa miền nhiệt đới.
Ngày 01/11/1899, Toàn quyền Đông Dương đã ký nghị định thành lập tỉnh Đồng Nai Thượng. Đây là tiền đề pháp lý đầu tiên cho việc hình thành tổ chức và hoạt động thành phố Đà Lạt sau này.
Kết luận
Những câu chuyện về ký ức cao nguyên LangBian – Đà Lạt xưa đang chờ được kể lại từ những trang tư liệu quý thuộc phông Tòa khâm sứ Trung kỳ bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia IV.