ha
Dân tộc : Tày
Địa điểm: tỉnh Thái Nguyên
Nội dung chính: Nghệ nhân then ở tỉnh Bắc Kạn độc tấu đàn tính dạo đầu. Đó là
trích đoạn các làn điệu then được xử lý nghệ thuật nối cầu, chuyển điệu hay nối
câu giữa then “tàng nặm”, chương vượt biển của then Bắc Kạn và then “Tò mạy”,
chương bắc cầu nối số, sai quân lên rừng chặt cây về làm cầu nối số và làm nhà
cho bà sinh ở Lạng Sơn với nhau. Kết thúc bản nhạc tấu, nghệ nhân hát then điệu
“pay tàng” – đi đường, sau khi đã tách hồn, điểm quân bắt đầu lên đường – vào các
cửa quan, cửa tướng: Tổ tiên, Táo quân, Thổ công, (thêm cửa Long vương ở mỏ
nước, dòng suối, nếu là lễ giải hạn), cửa Sinh, núi Khau phắc khau hai hưởng
hương hoa, qua rừng ve sầu, dừng chân ở bên sông để quá hải, rồi tới chợ Đình
trung ở lưng chừng trời, mà mua sắm đầy đủ, kiểm kê lễ vật, trình cửa vua “Trung
hải” nơi đây, rồi mới phân lễ vào các cửa quan, cửa tướng. Cuối cùng vào cửa bà
sinh, mới kết lễ, hồi mã, thu quân, chúc mọi người chúc mọi người mạnh khỏe,
bình an.Tuy nhiên, tùy theo dòng then, mà cư dân Tày, Nùng có thực hiện đủ các
chương đoạn then đã nêu trên cho thỏa mãn tâm linh con người.
Tiết mục thứ 2, nghệ nhân then hát bài ‘pay tàng” (đi đường) và hát “dục binh
dục mạ” nhanh nhanh xếp hàng kiểm quân, kiểm lễ lên thiên đình. Quân lính âm
binh chia 8 bộ lên các cung các cửa, khắp chốn, nơi nơi mừng vui tập hợp, “Mừa
mẻ slớ phát pang mừa mẻ slinh trến lệ” (kiểm lễ xong, mang lên cửa sinh, tạ ơn bà
đã ban phước.
