Dân tộc: Sán Chay
Địa điểm: vùng thung lũng Đông Bắc Việt Nam
Nội dung chính: Múa tắc xình còn gọi «tắc sịch» hay «tắc sình» là các điệu nhảy
gắn liền với âm thanh của các nhạc cụ tre, mà “tắc” là âm phát ra bởi tiếng gõ của
thanh tre trên thân ống tre, “xình” là âm phát ra do động tác nện ống tre xuống đất.
Các âm “tắc” và “xình“ phát ra liên tiếp 8 lần theo một trật tự nhất định để kết
thành một khúc có giai điệu rất riêng, độc đáo.
Tiết mục múa tắc xình là nghệ thuật trình diễn dân gian mang tính tâm linh, được
biểu diễn trong lễ hội cầu mùa của người Sán Chay, để tạ ơn trời đất, thần linh đã
cho mưa gió thuận hòa, mùa màng tốt tươi, bản làng no ấm. Múa tắc xình còn là
nghi lễ cầu khẩn sự che chở của thần linh cho sức khỏe, mùa vụ tiếp theo tươi tốt,
gia tăng sự cố kết cộng đồng. Múa tắc xình có 09 động tác mô phỏng quy trình
canh tác của người Sán Chay gồm: thăm và dọn đường, bắt quyết cầu trời, mài dao,
đánh dao, phát nương, tra mố (tra hạt), chăm sóc lúa, thu hoạch mùa màng, giã
cốm, mừng mùa và trả lễ cho thần linh.
Name of type: “Tac Xinh” folk dance
Ethnic group: San Chay
Location: Northeastern Valley in Vietnam
Main contents: Tac xinh dance is also called “Tac sich” or “Tac sinh”. It
means that dance with sounds of bamboo musical instruments, in which ‘Tac’ is
generated from beating into bamboo pipes. ‘Xinh’ is pronounced from beating
bamboo pipe on the ground that sound make a special sound chain « Tắc - tắc -
xình, tắc - tắc - xình...” of San Chay ethnic group.
Tac Xinh dance is a folk spiritual dance that is performed in ceremony of
praying for bumper crop, human with good health, favorable condition... of the San
Chay ethnic group. The dance also expresses thanks to the heaven, the gods whom
have given favorable weather, the good harvest, good rice, corn, happines of
villagers; praying the protection of the gods for the next season. At the same time,
this dance is also the unition of all members in their community. Tac Xinh dance
has 09 movements, it expresses the cultivative process of the San Chay people,
including: go to the field, clear the road, praying sun, sharpening knives, slash and
burn tree in the milpa, puting seeds, rice care, harvesting, celebrate the season and
pay the sacrifice to the gods.